สำหรับใครที่มีอาการของเสมหะเหนียวข้น หายใจติดขัด ไอและมีเสมหะ หรือผู้ที่ต้องดูแลป่วยซึ่งเป็นผู้สูงอายุ ก็มักจะเคยเจอกับปัญหาดังกล่าว ซึ่งล้วนแล้วแต่ส่งผลต่อการใช้ชีวิต ประจำวันค่อนข้างมาก เพราะฉะนั้นเครื่องมือชิ้นสำคัญที่เข้ามาช่วยบรรเทาความทรมานจากอาการที่กล่าวไปก็คือสิ่งที่เรียกว่า ‘เครื่องดูดเสมหะ’ ซึ่งในปัจจุบันนี้สามารถสั่งซื้อกันได้ง่ายมากขึ้น เพราะฉะนั้นในบทความนี้เราจึงได้รวบรวมข้อมูลและวิธีการใช้งาน รวมไปถึงความแตกต่างของเครื่องดูดเสมหะแต่ละชนิดมาแบ่งปันให้ทุกคนได้ทำความรู้จักไปพร้อมกัน
เครื่องดูดเสมหะคืออะไร
เครื่องดูดเสมหะ หรือ Suction Machine คืออุปกรณ์ที่ทำหน้าที่ในการดูดเสมหะ โดยอาศัยการทำงานของแรงดัน เพื่อดูดเอาเสมหะเหล่านั้นออกมาผ่านสาย ซึ่งเสมหะที่ต้องอาศัยเครื่องมือเหล่านี้เข้ามาช่วยจะมีลักษณะเหนียวข้น จนยากต่อการใช้วิธีธรรมชาติในการขับสิ่งเหล่านั้นออกมา เพราะการที่ผู้ป่วยหรือบุคคลใดก็ตามมีเสมหะสะสมเป็นจำนวนมาก ก็อาจจะส่งผลให้ใช้ชีวิตลำบากกว่าคนทั่วไป อาจจะเกิดภาวะพร่องออกซิเจนหรือมีอาการไอพร้อมกับเสมหะอย่างหนัก ตลอดจนอาจจะทำให้เกิดอาการหายใจติดขัดไม่สะดวกได้ด้วย โดยวิธีการดูดเสมหะก็จะมีอยู่หลายวิธี ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือการใช้เครื่องดูดเสมหะเข้ามาช่วยนั่นเอง
อาการแบบไหนที่จำเป็นต้องใช้เครื่องดูดเสมหะ
อย่างที่ได้กล่าวไปแล้วในข้างต้นว่าเครื่องดูดเสมหะนั้น เป็นอีกหนึ่งวิธีในการช่วยให้ผู้ที่อาจจะมีความลำบากในการขับเสมหะด้วยตนเองได้กลับมาใช้ชีวิตอย่างปกติ และไม่ต้องทรมานกับปัญหาเรื้อรังจากเสมะหะได้มากขึ้น ดังนั้นในหัวข้อนี้เราจะมาเจาะลึกกันลงไปว่าแล้วกลุ่มคนที่มีอาการแบบไหนอีกบ้างซึ่งจำเป็นจะต้องใช้เครื่องดูดเสมหะ เพื่อช่วยในการใช้ชีวิตประจำวัน และเพื่อป้องกันความร้ายแรงจากอาการที่ตนเองกำลังประสบอยู่ ซึ่งจะมีอาการที่ควรเฝ้าระวังและพิจารณาในการดูดเสมหะอยู่หลายลักษณะ ดังนี้
- ผู้ที่มีเสมหะข้นหรือเหนียว
- ผู้ที่มีอาการไอแล้วมีเสมหะปะปน
- หายใจแล้วมีเสียงดังครืดคราด
- หายใจเร็วหรือมีอาการหายใจลำบาก
- ผู้ป่วยติดเตียงหรือผู้สูงอายุ
- ผู้ที่ไม่สามารถขับเสมหะได้ด้วยตนเอง
ประโยชน์ของเครื่องดูดเสมหะขนาดเล็ก
วิธีการดูดเสมหะมีอยู่หลากหลายวิธีและอาจจะมีลักษณะหน้าตาของเครื่องมือแตกต่างกันออกไป แต่สำหรับเจ้าเครื่องดูดเสมหะขนาดเล็กที่นอกจากจะมีขนาดกระทัดรัดและใช้งานง่ายแล้ว มันก็ยังมีข้อดีอีกหลายประการซึ่งช่วยอำนวยความสะดวกให้กับผู้ใช้งานได้เป็นอย่างดี เนื่องจากผู้ป่วยหรือบุคคลที่จำเป็นจะต้องใช้เครื่องมือดังกล่าวอาจจะไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้ดีเท่าที่ควร ดังนั้นการที่เครื่องมือเหล่านี้มีขนาดเล็กและเคลื่อนย้ายง่ายก็จะทำให้สามารถนำออกมาใช้งานได้รวดเร็ว จัดเก็บอุปกรณ์ได้สะดวกไม่เปลืองพื้นที่ รวมทั้งยังทำความสะอาดได้ง่ายมากยิ่งขึ้น ทำให้สามารถลดการสะสมของเชื้อโรคได้ดีอีกด้วย
ข้อควรระวังในการใช้เครื่องดูดเสมหะที่บ้าน
นอกจากเครื่องดูดเสมหะเหล่านี้จะสามารถพบเห็นหรือใช้งานได้ตามโรงพยาบาล และสถานบริการด้านสุขภาพต่าง ๆ แล้ว เราทุกคนก็ยังสามารถพบเครื่องดูดเสมหะที่บ้านที่ในปัจจุบันก็มีการใช้งานเครื่องมือดังกล่าวสำหรับผู้ป่วย ซึ่งทำการรักษาตัวอยู่ที่บ้านกันเป็นจำนวนมากอีกด้วย เนื่องจากเครื่องดูดเสมหะขนาดเล็กนี้มีความสะดวกและใช้งานง่าย เพราะฉะนั้นเพื่อประสิทธิภาพตลอดจนความสะอาดปลอดภัยของผู้ที่ใช้งาน จึงจำเป็นจะต้องใส่ใจและระมัดระวังวิธีการใช้งานต่าง ๆ เป็นพิเศษ เช่น
- ควรดูดเสมหะก่อนทานอาหาร หรือหลังอาหารอย่างน้อย 1-2 ชั่วโมง เพื่อป้องกันการอาเจียนเมื่อต้องสอดสายเข้าไปบริเวณช่องปาก แต่ถ้าผู้ป่วยมีอาการไอ หรือมีปริมาณของเสมหะมากจนต้องทำการดูดทันที ให้ปรับระยะเวลาในการดูดแบบสั้น ๆ ไม่ต้องค้างเอาไว้นานแทน
- ใช้เครื่องดูดเสมหะที่มีคุณภาพ สะอาด และมีมาตรฐานรับรอง
- ล้างมือและทำการใส่ถุงมือก่อนดูดเสมหะทุกครั้ง
- ไม่ควรใช้แรงดันที่สูงมากจนเกินไป หากเสมหะไม่ได้เหนียวข้นผิดปกติ ให้ค่อย ๆ สังเกตและเพิ่มแรงดันขึ้นทีละน้อย
- ไม่ควรใช้เวลาในการดูดเสมะหะต่อรอบนานจนเกินไป ให้ทำการระบุระยะเวลาประมาณ 10 – 20 วินาที หรือกำหนดรอบที่จะทำการดูดเสมหะเพื่อป้องกันภาวะการขาดออกซิเจนได้
- ควรสังเกตอาการของผู้ที่ใช้งานเครื่องดูดเสมหะอย่างใกล้ชิด ไม่ควรปล่อยให้มีการใช้เครื่องมือเพียงลำพัง
- หลังจากทำการดูดเสมหะเสร็จสิ้นแล้วให้ทำการหายใจเข้าและออกเป็นระยะ เพื่อกระตุ้นให้มีการไหลเวียนของอากาศเข้าสู่ปอด ป้องกันการเกิดภาวะเนื้อปอดแฟบ หรือ Atelectasis
- จัดการทำความสะอาด และทิ้งเสมหะให้เป็นที่ ป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรค
สรุปสาระน่ารู้เกี่ยวกับเครื่องดูดเสมหะ
เครื่องดูดเสมหะคือเครื่องมือที่เอาไว้ใช้ในการดูดเสมหะด้วยแรงดัน เพื่อทำให้ผู้ป่วยหรือผู้ที่มีปัญหาในเรื่องของการขับเสมะหะสามารถใช้ชีวิตได้สะดวกมากขึ้น เนื่องจากปัญหาดังกล่าวสามารถลุกลามจนทำให้เกิดอาการหายใจลำบาก และอาจจะร้ายแรงถึงขั้นขาดออกซิเจนได้ โดยวิธีการที่นำมาใช้ก็มีหลากหลายหนึ่งในนั้นก็คือเครื่องดูดเสมหะขนาดเล็ก ที่ใช้งานได้สะดวก มีน้ำหนักเบา และยังสามารถนำมาใช้งานสำหรับผู้ป่วยซึ่งทำการรักษาที่บ้านได้ด้วย แต่ก็จะต้องมีความระมัดระวังทั้งในเรื่องของการเลือกซื้อเครื่องดูดเสมหะ ตลอดจนใส่ใจในความสะอาดเป็นอย่างดีนั่นเอง