ไขข้อข้องใจ โรคหอบหืด ภูมิแพ้ และโรคทางเดินหายใจ รักษาได้ด้วยเครื่องพ่นยาจริงหรือ?

เครื่องพ่นยา หรือ Nebulizer เป็นอีกหนึ่งอุปกรณ์สำคัญที่ใช้งานเพื่อช่วยเหลือผู้ป่วยโรคทางเดินหายใจ เช่นผู้ป่วยโรคหอบหืดหรือผู้ป่วยโรคภูมิแพ้เป็นต้น โดยเจ้าเครื่องตัวนี้จะเข้ามาช่วยทำให้ผู้ป่วยสามารถรับตัวยาเข้าสู่ทางเดินหายใจโดยตรงได้รวดเร็วมากขึ้น เพราะฉะนั้นจึงทำให้ผู้ป่วยสามารถได้รับการรักษาและบรรเทาอาการ จากฤทธิ์ยาดังกล่าวได้อย่างเต็มที่ เพราะฉะนั้นจึงไม่แปลกที่ในปัจจุบันผู้ป่วยที่ประสบกับอาการเกี่ยวกับโรคทางเดินหายใจทั้งหลาย จะนิยมใช้เครื่องพ่นยาขนาดเล็กที่พกพาง่ายกันเป็นจำนวนมากด้วยนั่นเอง

เครื่องพ่นยาทำงานอย่างไร

ก่อนที่เราจะไปเรียนรู้การทำงานของเครื่องพ่นยา ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักเจ้าอุปกรณ์สำคัญของผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับโรคทางเดินหายใจตัวนี้กันก่อน ซึ่งเครื่องพ่นยาที่เราสามารถพบเห็นได้ทั่วไปก็เป็นหนึ่งในอุปกรณ์ ที่ใช้กับผู้ป่วยซึ่งจำเป็นจะต้องมีการรักษาหรือให้ยาด้วยวิธีการพ่นยาอยู่ตลอด ดังนั้นการพกอุปกรณ์ดังกล่าวติดตัวเอาไว้จึงเป็นสิ่งที่สะดวกกับการใช้ชีวิตประจำวันของผู้ป่วยได้เป็นอย่างดีนั่นเอง 

ซึ่งเครื่องพ่นยาหรือที่สามารถเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าเครื่องพ่นละอองยานี้ ก็จะมีรูปแบบการทำงานที่แตกต่างกันออกไปได้ ขึ้นอยู่กับลักษณะของการทำงานและการออกแบบเพื่อประสิทธิภาพด้านการใช้งานของอุปกรณ์นั้น ๆ เช่น

1. เครื่องพ่นยาแบบอัดอากาศ Compressor Nebulizer

เครื่องพ่นยาในรูปแบบแรกที่เราจะมากล่าวถึงกัน ก็คือเครื่องพ่นยาแบบอัดอากาศซึ่งเป็นอุปกรณ์พ่นละอองยาที่ทำงานโดยอาศัยการอัดอากาศเข้าไปภายใน ให้เคลื่อนที่ด้วยความเร็วสูงผ่านของเหลวซึ่งก็คือตัวยาที่ได้มีการบรรจุเอาไว้ภายในตัวเครื่อง เพื่อทำให้ตัวยาแตกตัวเป็นละอองฝอยเล็ก ๆ โดยมีความละเอียดของอนุภาคแตกต่างกันออกไปตามประสิทธิภาพของเครื่องพ่นยาที่ใช้งาน มักนิยมใช้อุปกรณ์ชนิดนี้กับการรักษาผู้ป่วยที่บ้าน เนื่องจากเครื่องค่อนข้างมีขนาดที่ใหญ่กว่าเครื่องพ่นยาชนิดอื่น

2. เครื่องพ่นยาแบบอัลตราโซนิก Ultrasonic Nebulizer

สำหรับลักษณะการทำงานของเครื่องพ่นยาในรูปแบบต่อมาก็คือ ‘เครื่องพ่นละอองยาแบบอัลตราโซนิก’ ซึ่งหลักการทำงานของเครื่องมือตัวนี้จะใช้ประโยชน์จากพลังงานไฟฟ้า เพื่อสร้างคลื่นเสียงที่เรียกว่าอัลตราโซนิกขึ้นมา โดยเจ้าคลื่นเสียงตัวนี้นี่เองที่จะมาช่วยทำให้ตัวยาภายในเครื่องเกิดการแตกตัว และกลายสภาพเป็นละอองฝอยขนาดเล็กละเอียดอย่างรวดเร็ว

3. เครื่องพ่นยาแบบระบบสั่น Mesh Nebulizer

หน้าที่การทำงานของเครื่องพ่นยาในรูปแบบสุดท้ายที่เราจะกล่าวถึงในบทความนี้ นั่นก็คือ Mesh Nebulizer หรือเครื่องพ่นยาแบบระบบสั่น เครื่องพ่นยาแบบพกพา โดยลักษณะของอุปกรณ์แบบนี้จะมีสิ่งที่เปรียบเสมือนตาข่ายหรือตะแกรง ในการทำให้ตัวยาแตกตัวเป็นละอองขนาดเล็ก ซึ่งส่วนใหญ่จะอาศัยพลังงานจากแบตเตอรี่ในการกระตุ้นให้เกิดการทำงาน เป็นลักษณะของเครื่องพ่นยาที่ได้รับความนิยมเนื่องจากตัวเครื่องมีขนาดเล็ก, เสียงเบา, ทำงานได้โดยใช้ถ่านแบตเตอรี่, และยังพกพาง่ายอีกด้วย

อาการของโรคไหนบ้างที่ควรใช้เครื่องพ่นยา

โดยส่วนใหญ่ผู้ป่วยซึ่งมีปัญหาเกี่ยวกับโรคทางเดินหายใจถือได้ว่าเป็นผู้ที่จำเป็นจะต้องมีการใช้ยา และรักษาอาการด้วยวิธีการพ่นยาอยู่เป็นประจำ โดยอาการของผู้ป่วยที่จะต้องใช้การรักษาด้วยวิธีการนี้ก็จะสามารถแบ่งออกเป็นสองลักษณะ ก็คือการพ่นยาเพื่อรักษาอาการในทันที และการพ่นยาเพื่อควบคุมตลอดจนป้องกันไม่ให้ผู้ป่วยเกิดอาการกำเริบของโรคในระยะยาวได้ด้วย ซึ่งตัวอย่างของโรคที่มักจะต้องมีการพ่นยาก็จะมีผู้ป่วยโรคหอบและผู้ป่วยโรคหืด รวมไปถึงผู้ป่วยที่มีอาการของโรคภูมิแพ้เป็นต้น

ข้อดีของการที่ผู้ป่วยใช้งานเครื่องพ่นยาขนาดเล็ก

เครื่องพ่นยาหรือเครื่องพ่นละอองยาที่ใช้กันทั่วไปในปัจจุบัน ก็จะมีทั้งเครื่องขนาดเล็กและขนาดใหญ่ แตกต่างกันออกไปตามลักษณะการทำงานซึ่งเราได้มีการอธิบายเอาไว้แล้วในเบื้องต้น แต่สำหรับการใช้งานเครื่องพ่นยาขนาดเล็ก หรือMesh Nebulizer ค่อนข้างจะได้รับความนิยม และเหมาะสำหรับใครที่มีอาการของโรคทางเดินหายใจ ประกอบกับจะต้องมีการใช้ยาอยู่เป็นประจำ

เนื่องจากเจ้าเครื่องขนาดพกพานี้มีความสะดวกสบาย ทั้งในเรื่องของขนาดเล็ก น้ำหนักเบา พกพาสะดวก ก็ยังสามารถใช้งานได้เลยง่าย ๆ เพียงแค่ทำการใส่แบตเตอรี่ให้กับตัวเครื่องก็พร้อมทำงานได้เลยทันที เพราะฉะนั้นการมีเครื่องพ่นยาพกพาแบบนี้ติดตัวเอาไว้ จึงทำให้ผู้ป่วยและตัวเราเองอุ่นใจหากเกิดเหตุไม่คาดฝันกับคนรอบตัว หรือผู้ป่วยมีอาการของโรคกำเริบขึ้นมาโดยที่เราไม่คาดคิดมาก่อนได้นั่นเอง

สรุปการใช้เครื่องพ่นยารักษาผู้ป่วยได้จริงหรือไม่

หากจะต้องมีการชี้ชัดว่าสรุปแล้วเครื่องพ่นยาสามารถรักษาผู้ป่วยได้จริงหรือไม่ ก็คงจะต้องบอกว่าเครื่องพ่นยาเป็นอีกหนึ่งอุปกรณ์ที่จะทำให้ผู้ป่วยสามารถรับการรักษาจากละอองยาขนาดเล็ก ซึ่งผ่านเข้าไปยังบริเวณทางเดินหายใจได้โดยตรง เพราะฉะนั้นมันจึงช่วยให้ผู้ป่วยสามารถรับฤทธิ์ยาได้อย่างเต็มที่และรวดเร็วมากยิ่งขึ้น จึงเป็นวิธีการรักษาและบรรเทาอาการที่ได้รับความนิยม ซึ่งจะหายขาดจากโรคที่เป็นอยู่หรือไม่ก็ขึ้นอยู่กับความสม่ำเสมอในการรักษา และปัจจัยอื่น ๆ ประกอบด้วยนั่นเอง